ZEYNEP TUNA KESİMLİ
En En sevilen serilerinizden Şirin’in kahramanı; kusur yapan lakin onlardan ders çıkaran, kendisiyle barışık bir karakter. Bu kadar çok sevilmesinde okurun kendisine benzeyen bir çocukla müsabakasının tesiri yadsınamaz.
Sizin de söylediğiniz üzere okur, kıssada kendisine benzeyen bir kahraman görüyor. Sevimli ne kendinden emin ne de çok başarılı, yalnızca doğruyu yapmaya çalışan ve her çocuğun içinden geçebilecekleri düşünen bir öğrenci. Bu okurlara gerçek bir karakter olarak yansıyor. Yazarken çocukluğuma dönüp o vakitler neler düşündüğümü hatırlamaya itina gösteririm. Bu yüzden Şirin’de de öteki öykülerimde de bakış açısı bir yetişkine değil bir çocuğa ilişkin.
-Şirin nasıl ortaya çıktı? Öyküsünü merak ediyoruz.
Elimde öykü belgeleri ile Timaş Çocuk’a başvurduğumda Sevecen şimdi ortada yoktu. Cemcan’ı beğendiklerini ancak bir kız karakteri tercih edeceklerini söylediler. Ben de kendi çocukluğumdan izler taşıyan Şirin’i ortaya çıkardım. Çocukken inançlı bulduğum ortamlarda birebir Hoş üzere yalnızca kendiminkini değil herkesin hakkını savunur ve durmadan büyüklerin neler yaptığını gözlemlerdim. Lakin tanımadığım bir ortamda kendime inancım yerle bir olurdu. Sevimli bu açıdan benden farklı. Herhalde bilinçsiz olarak keşke dediklerimi de karaktere eklemişim.
-Kaleme aldığınız birkaç seri ve onlarca kitap var. Sizce seri kitap yazmanın en sıkıntı kısmı nedir?
Seri kitap yazmanın kendine nazaran zorlukları olsa da çok keyifli yanları da var. Karakteriniz her kitapta daha da güçleniyor, okurlar onun durumlar karşısında verecekleri yansıyı merak ediyorlar. Bu da sizi, kahramanınızla bir sürü maceraya dalmak için heveslendiriyor. Sıkıntı yanı ise öyküye ilişkin dünyanın sizi bazen sınırlaması. Oradan çıkmak, diğer bir usule geçmek hem sıkıntı hem de riskli. Onu da bağımsız diğer kıssalar yazarak başarıyorsunuz. Birtakım kıssalar seri yazmaya çok uygun kimileri ise uygun değil. Seri öykülerde karakteriniz birtakım şeylerin farkına varıyor ancak büsbütün değişmesi kıssanın son bulması manasına geldiği için yalnızca olaydan kendince birtakım dersler çıkarıyor. Halbuki Aura kitabım üzere öykülerde kahramanım öylesine büyük bir değişim geçiriyor ki bundan sonra onunla ilgili anlatacaklarım hiçbir vakit bu kadar tesirli bir değişim taşıyamayacağı için öykü bitmiş oluyor gözümde.
-Öğretmenlik yaptığınız yıllarda, öğrencileriniz için kitaplar ararken -anladığım kadarıyla nitelik ve nicelikte fark ettiğiniz bir boşluğu doldurmak için- “Kendim neden yazmıyorum?” diyerek hikayeler kaleme almaya başlıyorsunuz. Şimdiki çocuk kitaplarını takip etme imkânınız oluyor mu? Türkiye’deki gelişimi nasıl yorumluyorsunuz?
O vakit da çok hoş kitaplar vardı ancak ben ders hususlarını anlatan öyküler arıyor ve bulamıyordum. Profesör serilerinin birinci fikri aklıma o vakit düşmüş olmalı. Sonrasında Almanya’da yaşamaya başlayınca kitap çeşitliliği karşısında şaşkına döndüm ve bizdeki kitap çeşitliliğinin artmasına katkıda bulunma cüretini gösterdim. Bir de içinizde bıdı bıdı konuşan bilmiş bir ses var. “Seni kim okur!” deyip duran bu sesi de bastırmam gerekti bu ortada. Hepsi birleşince yazmaya başladım. Türkiye’de çeşitlilik süratle artıyor. Hangi kitapların kalıcı olacağını ise vakit gösterecek. Çok hoş kitaplar yanında neden yazıldığını anlayamadığım kitaplar da çıkıyor karşıma. Vakit güzel çalışmaları mıknatıs üzere çekecek ve çocuk kitaplarındaki bu süratli üretim geriye güçlü bir liste bırakacak bence.
-Sizin severek okuduğunuz çocuk kitapları neler?
Çocukken okuduğum Pıtırcık serisi hala gözdem. Hatta yıllar sonra Viyana’da Almanca özel sayısı çıkmıştı karşıma, eski bir dostu bulmuş üzere sevinmiştim, memnunluktan gözlerim dolmuştu.
Bu ayın kitapları
Baharın merhametli ninesi, Ayşe Şasa
Mecaz Çocuk, çocuklara örnek olacak değerli isimlerin hayat hikayelerini çocuklarla buluşturan bir seri hazırladı. Geleceğe Mektup serisinin ikinci kitabı olan “Çiçek Açan Mevsim Ayşe Şasa” çeşitli mecmualarda yayınlanan hikaye, deneme ve şiirleriyle tanıdığımız Dilara Ayşe Akdeniz tarafından kaleme alındı. Öğretmeni, kahramanımız Ayşe’ye kendisiyle birebir ismi taşıyan kıymetli bir insanın hayatını araştırma ödevi veriyor ve bu kurguyla Ayşe’nin “Ayşe Şasa” ile tanışmasına, onun hayatına yakından bakmasına tanıklık ediyoruz. Pek çok açıdan çocuklara ve yetişkinlere ilham olabilecek Ayşe Şasa’nın nasıl bir ailede yetiştiğini, hangi okullarda eğitim aldığını, bu süreçte nelerle karşılaştığını, sinema ile olan bağını yani Ayşe Şasa’nın ruh macerasını çocuğa görelik unsurundan ayrılmadan okuyoruz bu kitapta. Dilara Ayşe Akdeniz’in incelikli betimlemeleri, akıp giden kurgusu ve verdiği aktiflik teklifleri keyifli bir okuma tecrübesi sunuyor. Çocuklara küçük yaşlarda Ayşe Şasa ile tanışma imkânı tanıması ise bu kitabı ayrıcalıklı kılıyor. 7 yaş ve üzeri için.
-Çiçek Açan Mevsim Ayşe Şasa Dilara Ayşe Akdeniz
-Mecaz Çocuk, Nisan 2022, 72 sf.
Arkadaşlık bankını dene!
Sıradan Bir Geko kitabının müellifi Wendy Meddour’un kaleme aldığı ve Arkadaşım Beni Bekliyor ismiyle Türkçeye kazandırılan kitap Uçanbalık Yayınları tarafından basıldı. Arkadaşım Beni Bekliyor, kendisini yalnız hisseden ve bu sebeple arkadaşlık bankına oturup yeni bir arkadaş edinmeyi bekleyen, gün sonunda bankın çalışmadığını düşünüp birlikte tamir etmeye çalışan ve bu esnada da farkında olmadan arkadaş olan iki çocuğun öyküsü duru bir biçimde anlatıyor. Kitap, tahlil odaklı kurgusu ve yüreklendiren öyküsüyle okula alışma sürecinde ya da girdiği yeni bir ortamda arkadaşlık kurmakta zahmet çeken minikler için biçilmiş kaftan. Daniel Egneus’un çizimleriyle 4 yaş ve üzeri için.
-Arkadaşım Beni Bekliyor Wendy Meddour
-Uçanbalık Yayınları, Mayıs 2022, 40 sf.
Merhaba, ben Devrim
Ketebe Çocuk; Türkiye’nin sanatkarlarını, onların ilham veren öykülerini, yapıtlarını çocuklara tanıtma emeliyle Sanat Ülkesi ismiyle yayınladığı arşivlik seriye, ressam İhtilal Erbil kitabıyla başladı. İhtilal Erbil’in “Merhaba, ben İhtilal, ben bir ressamım. Hayatımda iki sefer büyülendim.” satırlarıyla giriş yaptığı ve çocukluğundan itibaren sanat seyahatini samimi bir lisanla kaleme aldığı kitabın çizimleri Beğenilen Eyce’ye ilişkin. Bu kitapta; İhtilal Erbil’in kendisine armağan edilen bir halının hayatını nasıl etkilediğini, nakış öğretmeni olan annesinin işlediği motiflerin ömrünü nasıl renklendirdiğini, fotoğraf tarzının altyapısını nasıl oluşturduğunu, Bedri Rahmi Eyüboğlu’yla nasıl tanıştığını, sanatla ilgili değerli görüşlerini ve çocuklara satır ortalarında verdiği cesaretlendirici teklifleri okuyabilir, eser örneklerini hayranlıkla inceleyebilirsiniz. 5 yaş ve üzeri için.
-Devrim Erbil/Sanat Ülkesi İhtilal Erbil
-Ketebe Çocuk, Haziran 2022, 32 sf.