Brent petrol, dünyanın en büyük petrol ithalatçısı Çin ve en büyük petrol tüketicisi ABD’den gelen zayıf ekonomik verilerin risk algısını yükseltmesiyle salı gününü yüzde 3’ten fazla değer kaybederek 69,52 dolardan tamamladı.
ABD’de Tedarik Yönetim Enstitüsünün (ISM) imalat sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI), ağustosta 47,2’ye çıkmasına rağmen piyasa beklentilerinin altında kaldı. S&P Global’in imalat sektörü PMI verisi de ağustosta 47,9 ile tahminlerin altında gerçekleşti.
Çin’de ağustos ayı dış ticaret fazlası 91 milyar dolar ile beklentileri aşarken ihracat yüzde 8,7 artışla öngörülerin üstünde gerçekleşti. İthalat ise yüzde 0,5 yükselişle beklentileri karşılayamadı.
Bölgenin en önemli ithalatçısı ve ihracatçısı konumundaki ülkede öngörülenin altında gelen ithalat verileri durgunluk endişelerini besledi.
Söz konusu veriler doğrultusunda, Aralık 2021’den bu yana ilk kez varil başına 70 doların altına düşen Brent petrol toparlanma eğilimi gösterse de yaklaşık son 2 haftadır 75 doların altında seyretmeye devam ediyor. Brent petrolün varil fiyatı dün 72,8 dolara kadar yükseldi ve bir önceki işlem gününe göre yüzde 0,15 değer kaybederek haftayı 71,71 dolardan tamamladı.
Uzmanlar, küresel piyasalarda zayıf gelen makroekonomik verilerin işaret ettiği talep düşüşü ve Orta Doğu’da ateşkes sağlanmasına yönelik çabaların ardından fiyatların bir süre daha 80 doların altında seyredeceğini öngörmüştü.
OPEC grubunun keskin fiyat düşüşlerine karşı yapabilecekleri sınırlı
Bağımsız petrol piyasası analisti Gaurav Sharma, AA muhabirine yaptığı değerlendirmede, kısa süre de olsa fiyatların 70 doların altına düşmesinin 2024’ün son çeyreğinde ve 2025’in ilk yarısında arz fazlası yaşanacağına işaret ettiğini söyledi.
Sharma, söz konusu fiyat düşüşünün, piyasada yüksek miktarda petrol bulunmasından ve dünyanın en çok petrol ithal eden ülkesi konumundaki Çin başta olmak üzere küresel çapta azalan talepten kaynaklandığını ifade etti.
Fiyatların toparlanmadan önce bir süre daha düşebileceğini belirten Sharma, “OPEC dışı arzın şuanda olduğu gibi güçlü kalması durumunda OPEC grubunun yapabileceği çok fazla bir şey yok.” dedi.
ABD ve Çin fiyat düşüşünde başrol
Uluslararası veri şirketi Primary Vision Network Enerji ve Ekonomi Analisti Osama Rizvi de petrol fiyatlarının düşüşünde etkin rol oynayan son gelişmenin ABD ekonomisinin iyi durumda olmadığına işaret eden veriler olduğunu dile getirdi.
Rizvi, ABD’de tarım dışı istihdamın ağustosta 142 bin kişi artarak beklentilerin altında gerçekleşmesinden sonra durumun ciddiyet kazandığına dikkati çekerek “Ayrıca, ABD’de imalat sektörü son 7 aydır sürekli daralıyor. Bunun yanı sıra Çin’in petrol talebi de yavaşladı ve ülke 2000’den bu yana petrol ithalatında ilk kez yıllık bazda düşüş kaydetti.” değerlendirmesini yaptı.
Bu sebeple OPEC+ grubunun fiyatlardaki düşüşün ardından ekim itibarıyla başlaması planlanan üretim artışını erteleme kararı aldığını söyleyen Rizvi, “OPEC dışı ülkelerden gelen arzın artmaya devam etmesi ve petrol talebinin istikrarsız kalması durumunda 2014’te gördüğümüz ‘fiyatı savaşları’ tekrar yaşanabilir.” diye konuştu.