Türk Havacılık ve Uzay Sanayi (TUSAŞ) Genel Müdürü Dr. Mehmet Demiroğlu, Farnborough Havacılık Fuarı’nda Milli Muharip Uçak KAAN, HÜRJET, ANKA 3, GÖKBEY, ATAK T925 ve diğer TUSAŞ projelerindeki son durum hakkında önemli açıklamalarda bulundu. KAAN’ın asıl 2 prototipinin 2025’te ortaya çıkacağını söyleyen Demiroğlu, GÖKBEY’den 500 tane üretmeyi hedeflediklerini söyledi. KAAN’da son durum
Dr. Mehmet Demiroğlu, bu açıklamaları Tolga Özbek’e yaptı, röportajın tamamını haberin sonundan izleyebilirsiniz. Türkiye’nin ilk muharip uçağı KAAN’ın halihazırda mevcut prototipiyle iki kere uçtuğunu ve üçüncüye hazırlandığını söyleyen Demiroğlu, KAAN’ın yeni prototipleri P1 ve P2’nin 2025’in ikinci yarısında ortaya çıkacağını söyledi.
Mevcut prototip daha önceki haberimizde de belirttiğimiz üzere, zaten uçuşlar için tasarlanmış bir model değildi ve daha çok yer ve taksi testlerini yapması amaçlanıyordu. Demiroğlu, halihazırda yeni prototiplerin üretimde olduğunu ve 2025’in sonlarına doğru veya 2026’nın başlarında uçacaklarını söyledi. Yeni P1 ve P2 prototipleri ile birlikte KAAN’ın uçuş temposu da radikal ölçüde hızlanacak. Demiroğlu, her gün olmasa da gün aşırı uçuşlara geçileceğini ifade etti. Önlerinde kısa ve yoğun bir takvim olduğunu aktaran Demiroğlu, 2026’nın KAAN için oldukça yoğun olacağını söyledi.
Bu arada geçtiğimiz günlerde Demiroğlu, yapmış olduğu açıklamada KAAN’ın tedarik zincirinde sorunlar olduğunu ve gecikmelerin yaşandığını söylemişti. TUSAŞ, bu sorunları çözmek için uğraşıyor.
HÜRJET’te teslimatlar 2026’da
HÜRJET’in birincil olarak eğitim uçağı olarak tasarlandığını ve ilk ihtiyacın buralarda olduğunu belirten Demiroğlu, şu anda 17 tane HÜRJET’in üretildiğini ve sözleşmenin olduğunu söyledi. Bu program tamamlandıktan sonra HÜRJET, Türk Yıldızları‘na da verilecek. Ayrıca HÜRJET’in hafif taarruz uçağına dönüştürülme çalışmaları da devam ediyor. Ancak öncelik 17 adetlik eğitim uçağı konseptinin tamamlanması. HÜRJET özelinde yurt dışından talepler olduğuna değinen Demiroğlu, teslimatlar noktasında ise 2026 yılının hedeflendiğini söyledi. Demiroğlu’ndan önceki CEO olan Temel Kotil, HÜRJET’in 2025 sonunda teslimatlara başlayacağını söylemişti. Demiroğlu bunun zorlayıcı bir hedef olduğunun altını çizdi.
GÖKBEY’de hedef 500 adet üretim
Demiroğlu, TUSAŞ ve Türkiye olarak artık “yapılabilir mi” sorusunu geride bıraktıklarını, bundan sonraki hedefin GÖKBEY’i, ANKA-3’ü, AKSUNGUR’u, HÜRJET’i, HÜRKUŞ-2’yi ve KAAN’ı seri bir şekilde, maliyet etkin bir şekilde üretip teslim etmek olduğunu söyledi.
Demiroğlu, “TUSAŞ’ı bundan sonra seri üretimi daha çok konuşan, tedarik zincirine önem veren, insan kaynaklarını daha da çok önemseyen bir şirket olarak göreceksiniz” diyor. Önceliklerinin ilk olarak iç pazardaki müşteri ve paydaşların ihtiyaç olduğuna değinen Demiroğlu, bunun yerli olmadığını ve olmaması gerektiğini söyleyerek ihracata vurgu yaptı.
GÖKBEY özelinde ise ilk sözleşme zaten Jandarma Genel Komutanlığı ile imzalanmıştı. Buradaki teslimatların 2024’te yapılması planlanmıştı ancak bazı testler nedeniyle biraz gecikme yaşandı. Ancak halihazırdaki takvime göre ilk helikopterin teslimatının 30 Ağustos’ta yapılması hedefleniyor. Ağustos ayında toplamda 3 adet GÖKBEY’in teslim edilmesi planlanıyor sonrasında ise 26 tane sözleşeli teslimat taahhüdü bulunuyor. Bunların 3 tanesi 2026’nın ilk çeyreğınde Sağlık Bakanlığı’na teslim edilecek. Kalan 20 adet helikopter ise diğer Kuvvet’lere tahsis edilecek. Bunların teslimatları da 2025’te başlayacak. Bu arada bir sonraki GÖKBEY paketini de Savunma Sanayii Başkanlığı ile konuşmaya başlanmış durumda.
Satış tarafında ise TUSAŞ, GÖKBEY’e çok güveniyor ve çok satacağını değerlendiriyor. Bu bağlamda da üretim hızı artırılıyor. Mevcut durumda her ay 1 GÖKBEY üretiliyor, bir yıl için bu sayı ayda 2’ye çıkacak.
2027 hedeflerinde ise TUSAŞ, TEI-TS1400’ün kalifikasyon ve sertifikasyonunu tamamlarsa ayda 3 adet GÖKBEY üretilecek. Sonrasında ise 2028’de ayda 4 adete kadar çıkılacak. Toplam üretim hedefi ise en az 500 adet. TUSAŞ, bunun için başka yerlerde yatırım yapmayı değerlendiriyor, bu sayede seri üretimi sıkılaştırmayı istiyor.
T-925 için ilk uçuş 2026
TUSAŞ aynı zamanda arama-kurtarma ve deniz üstü operasyonlara uygun, askeri konfigürasyona sahip 10+ ton sınıfında Genel Maksat Helikopteri T-925’i de geliştiriyor. Demiroğlu, T-925’in ilk mock-up’ının farklı bir konfigürasyonda yapıldığını ancak bir takım tartışma ve görüşme sonrasında yeni bir tasarıma geçildiğini söyledi. Yeni T-925 daha çok T-70 tarafına benzeyen ve daha çok kabiliyete hitap eden bir platforma evrildiğini söyleyebiliriz. T-925 için ilk uçuş hedefi ise 2026 ortaları. HÜRKUŞ-2, 2025’te kanatlanabilir
Demiroğlu, HÜRKUŞ-2’nin güzel bir şekilde ilerlediğini zaten bu uçağın yeni değil, mevcut platformun üzerinde geliştirildiğini söyledi. Artık daha zayıf olan HÜRKUŞ-2’de bazı özellikler kaldırıldı ve bazıları da eklendi. Bu sayede taleplerle aynı sayfaya gelindi. Demiroğlu, HÜRKUŞ-2’nin prototiplerinin yoğun şekilde montaj olduğunu ve 2025 çıkacaklarını söyledi. Ayrıca ilk uçuşun 2025 ortaları ve sonları gibi olacak. Ancak bu uçuşlar ilk defa yapıyormuş gibi olmayacak, ilk uçuşlar ile teslimat arası çok kısa tutulacak. HÜRKUŞ-2 için şu anda 55 tane sipariş bulunuyor.
ANKA 3
Anka 3’ün uçuşları iki platformla devam ediyor. Mühimmatlı atış testler için bu yıl hedeflense de manevra ve zarf açma testlerinin tamamlanması gerekiyor. Bu taraftaki testler plana uygun gittiği belirtilirken yıl içerisinde atış testlerine geçilme olasılığı yüksek gibi görünüyor. 2025’in başlarında Türk Hava Kuvvetleri’ne 1 adet ANKA 3‘ün teslim edilmesi bekleniyor.