Görünüşe göre neredeyse her büyük şirketin yönetimi bugünlerde üretken yapay zeka konusunda yeni yapay zeka araçlarını tanıtmak veya bunları benimsemek etrafında dönüyor. Peki bu hamlelerin ekonomi üzerinde nasıl bir etkisi olacak? McKinsey’nin raporu bu etkiyi detaylandırıyor. Yapay zekadan yıllık 4,4 trilyon dolar katkı
Kesin bir şey söylemek zor olsa da, küresel danışmanlık lideri McKinsey and Company yeni bir raporda bu eğilimi ölçmeye çalıştı: Üretken Yapay Zekanın ekonomik potansiyeli. Kaleme alınan rapor, üretken yapay zekanın küresel ekonomiye “yıllık 2,6 trilyon ila 4,4 trilyon dolar” katkı yapabileceğini bunun da Dünya’ya Birleşik Krallık büyüklüğünde ve üretkenliğinde yeni bir ülke eklemenin ekonomik eşdeğerine yakın olduğunu ortaya koyuyor.
McKinsey analistleri raporu oluşturmak için 47 ülkede küresel işgücünün yüzde 80’inden fazlasını temsil eden 850 mesleği ve 2.100 ayrıntılı iş faaliyetini inceledi. 2,6 trilyon ila 4,4 trilyon dolarlık ekonomik etki rakamı, McKinsey’in 2017’de yapay zeka alanının ekonomi üzerindeki etkisine ilişkin önceki tahminlerine göre yüzde 15 ila 40 oranında büyük bir artışa işaret ediyor. Bu yukarı yönlü revizyon, üretken yapay zeka araçlarının rekor seviyede benimsenmesine dayanıyor. Mevcut işlerin büyük kısmı otomatikleştirilebilir
Ayrıca McKinsey, “mevcut üretken yapay zeka ve diğer teknolojilerin, günümüzde çalışanların zamanının yüzde 60 ila 70’ini alan iş faaliyetlerini otomatikleştirme potansiyeline sahip olduğunu” raporunda belirtiyor. Bu, kitlesel iş kaybının kaçınılmaz olduğu anlamına mı geliyor? McKinsey’in kurum içi yapay zeka bölümü QuantumBlack’in kıdemli ortağı ve küresel lideri ve raporun ortak yazarı Alex Sukharevsky’ye göre hayır. Sukharevsky, verdiği demeçte, “Temel olarak bu işleri önemli ölçüde daha hızlı ve bugün yapıldığından çok daha hassas bir şekilde yapabilirsiniz” dedi. Bu da tüm küresel ekonomi için “üretkenlik artışına yıllık yüzde 0,2 ila 3,3 puanlık bir katkı” anlamına geliyor” dedi.
McKinsey, iş gücü kaybı yaşanmaması için çalışanların desteğe, eğitime ve yönlendirmeye ihtiyacı olduğunu burgularken 2045’e kadar işlerin yarısının otomatikleştirilebileceğini belirtiyor. McKinsey’e göre yapay zekanın otomatikleştireceği ilk iş kolu beyaz yaka çalışanlar olacak. Sonra olarak ise makinelerle birleşen yapay zeka sayesinde beden yoğun (inşaat, ulaşım, madencilik vb.) işler gelecek.
Yeni işler oluşacak
Sukharevsky‘ye göre “Pek çok yeni görev ve iş yaratılacak.” Kısa vadede LLM’ler yani büyük dil modelleri için (GPT-4, ChatGPT) “prompt” mühendisler ön plana çıkacak ancak daha uzun vadede, tüm endüstriler bir şekilde yapay zeka etkisiyle yeni iş alanları ve meslekleri oluşturacak. Mevcut işler yapay zeka ile daha üretken hale gelecek. Örnekler arasında, üretken yapay zekanın müşterilerle etkileşimleri destekleme, pazarlama ve satış için yaratıcı içerik üretme ve diğer birçok görevin yanı sıra doğal dil istemlerine dayalı bilgisayar kodu hazırlama becerisi yer alıyor. Bunun daha da Türkçesi şu: Herkes yapay zeka ile pazarlama, yazılım ve mühendislik alanlarında çalışabilecek. Kulağa hoş gelse de bunun için daha güçlü bir eğitim gerekecek. Yeni neslin matematikte, yaratıcı düşünmede kötü olma lüksü olmamalı.
Ekonomik büyüme için ‘teknoloji katalizörü’
Yazılım mühendisliğinde McKinsey, teknolojinin “ilk kod taslaklarını oluşturma, kod düzeltme ve yeniden düzenleme, kök neden analizi ve yeni sistem tasarımları oluşturma” sürecini hızlandırarak yazılım harcamalarında %20 ila 45 oranında verimlilik artışı sağlayacağını düşünüyor. Ar-Ge söz konusu olduğunda McKinsey, üretken yapay zekanın “ürün tasarımcılarının malzemeleri daha verimli seçerek ve kullanarak maliyetleri düşürmelerine yardımcı olacağına” inanıyor. Ayrıca üretim için tasarımları optimize edebilir, bu da lojistik ve üretimde maliyet düşüşlerine yol açabilir. Dolayısıyla, insan nicel olarak belki azalabilir bu iş alanlarında ancak önemi çok daha büyük olacak. Genel olarak McKinsey, üretken yapay zekayı bir “teknoloji katalizörü” olarak görüyor ve endüstrileri otomasyon yolculuklarına doğru ilerletirken aynı zamanda çalışanların yaratıcı potansiyelini açığa çıkaracağını söylüyor.