Derleyen: Fazilet Şenol / Milliyet.com.tr – Tesisatçı Peter Allan (50) İngiltere Edinburgh’daki bir evin ahşap zemininde rastgele delik açtığında tarihi bir ana tanıklık edeceğinden habersizdi. Evin tesisat sorunlarını çözmek için yaptığı bu şey, Viktorya döneminden kalma bir şişeyi karşısına çıkardı.
‘NE BULDUĞUMA BAK’
Cam bir şişenin içinde kaliteli parşömen kağıdına yazılmış not öylece Allan’ın karşısında duruyordu. Ancak Peter Allan şişeyi açıp notu okumanın ev sahibine saygısızlık olacağını düşündü ve koşarak “Az önce açtığım delikte ne bulduğuma bak!” diye bağırarak şişeyi ev sahibi Eilidh Stimpson’a teslim etti.
Şaşkınlıkla tesisatçının bulduğu şişeye bakan Eilidh şişenin içindekini okumak için heyecandan içi içini yese de biraz daha sabırlı olmaya karar verdi. Çünkün şişeyi çocuklarıyla birlikte açmanın ve onlar okuldan gelene kadar beklemenin bu tarihi anı daha değerli kılacağını düşündü.
Eilidh Stimpson çocuklarını okuldan almaya gittiğinde onlara büyük bir sürprizi olduğunu söyledi. Oldukça heyecanlı olan çocuklar, annelerinin, “Size anlatacak çok heyecan verici bir şeyim var” sözleri üzerine, “Çay yanına sosisli sandviç mi yiyoruz?” cevabını verse de gerçeğin ne olduğundan haberleri yoktu. Üstelik Eilidh Stimpson’ın 8 yaşındaki oğlu okulda Viktorya dönemi dersi görüyordu. Şişenin açıldığı an hepsi için oldukça heyecan verici olacaktı. Şişeyi açmak için sabırsızlıkla bekleyen aile, baba Stimpson’ın işten dönmesi bekledi ve o, eve geldiğinde aile mesajı şişenin içinde çıkarmaya çalıştı. Ancak bu heyecanlı çabaları hızlı bir sonuç vermedi. Sonunda tarihi notu okuyabilmek ve ona zarar vermemek için şişeyi kırmaları gerektiğini anladılar.
‘BU ŞİŞEYİ KİM BULURSA…’
Cımbız ve kerpetenle çıkarmaya çalışırken biraz hasar gören not şişeyi kırınca ortaya çıkmıştı. İlginç bir şekilde bu not bu şişenin içinde 7 bin 49 hafta dört gün yani 135 yıl boyunca olduğu yerde saklanmıştı. Kraliçe Viktorya döneminde evin inşasına yardım eden iki adam tarafından imzalanıp tarih atılan mesajda şunlar yazıyordu:
“James Ritchie ve John Grieve bu zemini döşedi ama viskiyi içmediler. 6 Ekim 1887. Bu şişeyi kim bulursa, tozlarımızın yolda uçuştuğunu düşünebilir.”
135 yıllık şişeyi kırarken kendini çok kötü hisseden Eilidh tüm parçaları sağlam bir saklama kabına koydu. Öte yandan notu yazan kişilerin kim olduğu da büyük bir merak konusuydu. Stimpsonların bir aile dostu 1881 nüfus sayımına baktı ve sadece birkaç kilometre ötede, Edinburgh’un Newington bölgesinde yaşayan bu adamların isimlerine ulaştı ancak daha fazla bilgi edinemedi.
KENDİ MESAJLARIYLA DEĞİŞTİRECEKLER
Ancak İskoçya Ulusal Kütüphanesi’ndeki bir küratör, aileye notu korunaklı bir ortamda saklamalarını tavsiye etti. Eilidh, “Birkaç şey sipariş edeceğim ve sonra da notu şişenin bir parçasıyla çerçeveleyeceğiz. Buna sahip olmak çok heyecan verici” dedi. Üstelik Stimpsonlar yeni bir notla birlikte, notun kopyasının bulunduğu bir şişeyi üzeri kapatılmadan deliğe geri koyacaklarını da söyledi.
Tesisatçı gizem dolu şişeyi bulması üzerine, “Hepsi biraz tuhaf ama ne keşif! Yerdeki deliği açtığım yer, tam olarak şişenin bulunduğu yerdi” diyerek duygularını dile getirdi. Eilidh Stimpson ise bu keşifle ilgili, “İnanılmaz derecede şanslıydık ve sosyal medyada paylaştığımda herkesin bunun bizim kadar ilginç olduğunu düşünmesine sevindim. Tüm bu kasvetin ortasında olumlu bir habere sahip olmak oldukça güzel. Şimdi, notu korumamız ve gelecek nesillerin keşfetmesi için kendi mesajımızla değiştirmemiz gerektiğini düşünüyorum. Onca zaman orada olduğunu ve sonsuza kadar orada olabileceğini düşünmek inanılmaz. 1970’lere ya da daha yakın bir tarihe ait değil, çok daha eskilere ait” diye konuştu.
HER ŞEY SÖKÜNCE ORTAYA ÇIKTI
Öte yandan evlerinde sır barındıran tek aile Stimpsonlar değil! Emily Jean Henry (28) ve Jeffrey Henry (30) çifti de ABD’nin Arkansas eyaletinde iki çocuklarıyla birlikte hayal ettikleri evi yaşadıkları yere çok yakın bir yerde buldu. Evi satın almadan önce gezmek isteyen ikili çocukları için oyun alanı olarak kullanabilecekleri odanın döşemesinde bir çöküklük fark etti. Ancak bu çöküklüğün bir tehlike barındırmadığını, eğer evi alırlarsa bütün döşemeleri yeniden onarabileceklerini düşündüler. Emlakçı, çifte evle ilgili bilmeleri gereken tüm özellikleri anlattı. Sonunda Emily ve Jeffrey evi satın almaya karar verdi.
23 dönümlük arazide mutlu bir yuva kuracaklarına inanan ikili işe ilk olarak evin döşemelerinden başlama kararı aldı. Ancak kimse çocuklar için düşündükleri odanın döşemesinin altında yatan sırrın ne olduğunu tahmin edemezdi. Daha önce döşemenin bazı bölgelerinde yer yer çökmelerin olduğunu fark etmişlerdi ancak parkeler tamamen söküldüğünde gördükleri karşısında şaşkına döndüler. Evin ortasında 12 metre derinliğinde kocaman bir havuz vardı. Havuz zemini ile döşeme arasında büyük bir boşluk bulunuyordu ve döşemeyi havada tutan tek şey kalastan yapılmış destek kirişleriydi. İptal edilmiş bir havuzun betonla doldurulması gerekiyordu ancak ne yazık ki evin bir önceki sahibi bunu yapmamıştı. Evi satın almadan önce emlakçı onlara evin zemininde eskiden bir havuz olduğu bilgisini verse de havuzun doldurulmadığını ve birkaç kirişle desteklendiğini ve üzerine bir de döşeme yapıldığını hiç söylememişti. Üstelik odanın ortasındaki havuz evde buldukları son şey değildi. Döşemeler kaldırılınca yatak odasında da bir jakuzi olduğunu gördüler. Çift satın aldıkları evin altının havada durduğunu ve derin devasa boşluklar olduğunu düşündükçe ne yapmaları gerektiği konusunda kararız kaldı.
İki seçenekleri vardı: Ya tüm boşluklara beton döküp zemini tamamen dolduracaklardı ya da 20-30 yıllık havuz ve jakuziyi yeniden aktif hale getireceklerdi. Havuzu ve jakuziyi aktifleştirmeye daha istekli olan çift, müteahhitlerden gelecek fiyatı bekliyor ve 30 bin doların (yaklaşık 546 bin lira) altında bir fiyat vermeleri için dua ediyor.